Achttiende project: Vespers van Rachmaninov
o.l.v. Peter Dijkstra
Uitgevoerd op 30 september 2013 in de Oude Jeroenskerk in Noordwijk
Programmatoelichting
Sergei Rachmaninov (1873 – 1943) schreef de Vespers in 1915 als een “nachtwake”, bedoeld om uitgevoerd te worden op de vooravonden van belangrijke kerkelijke feestdagen. Ze horen eigenlijk in delen vanaf de vesperviering bij zonsondergang tot en met de vroege viering van de metten en de prime bij zonsopgang te klinken. De Vespers werden niet alleen beroemd om de diepe klankkleur van de haast symfonische koormuziek, maar werden ook onbedoeld een symbolisch einde van een periode. Als hét voorbeeld van de Russische kerkmuziek, zouden ze na de revolutie van 1917 in eigen land lange tijd niet meer worden uitgevoerd.
In de orthodoxe kerk wordt gezegd dat “de rede moet binnentreden in het hart”. Er is geen beter voorbeeld van de betekenis van deze zin dan de “nachtwake” van Rachmaninov, waarin rede en gevoel samengaan. Dat de Vespers tegelijkertijd een zeer persoonlijk werk zijn, blijkt uit de wens van Rachmaninov om delen eruit op zijn eigen begrafenis te laten klinken.